Op 3 april vond de EWUU Community Day 2025 plaats: een middag vol inspiratie, ontmoeting en grensverleggende samenwerkingen. Met een interactieve Marketplace of Ideas, verdiepende Impact Dialogues, en de feestelijke lancering van het National Expertise Centre for Transdisciplinarity stond de dag volledig in het teken van transdisciplinaire innovatie.
Een van de hoogtepunten was de uitreiking van de EWUU Impact Award – een erkenning voor teams die met publiek engagement de zichtbaarheid van onderzoek, maatschappelijke impact en transdisciplinair leren versterken.
Désirée Hoving begeleidde de dag als moderator en zorgde met haar scherpe vragen en nieuwsgierige stijl voor levendige gesprekken.
Beyond Boundaries: The Challenges and Rewards of Transdisciplinary Collaboration
Reflecties op de EWUU Community Day over het vieren van de kracht van (transdisciplinaire) samenwerking
De EWUU Community Day 2025, bracht een diverse mix van studenten, onderzoekers, docenten en maatschappelijke partners samen — niet alleen om te netwerken, maar om stil te staan bij een gedeelde ambitie: op betekenisvolle wijze samenwerken over de grenzen van disciplines heen.
Hoewel het programma projecten en samenwerkingen liet zien, bood de dag ook ruimte voor eerlijke gesprekken over de realiteit van transdisciplinaire samenwerking. Wat is er echt voor nodig om over institutionele en disciplinaire grenzen heen te werken? Wat maakt het moeilijk, en waarom is het juist nu belangrijker dan ooit?
Het thema van dit jaar, Celebrating the Power of (Transdisciplinary Collaborations), draaide niet om holle slogans. Het werd een eerlijk en gelaagd gesprek over wat er écht bij komt kijken om samen te werken over grenzen heen — disciplinair, institutioneel en zelfs ideologisch.
We spraken deelnemers van verschillende plekken binnen de alliantie — van onderwijskundig ontwerpers tot strategisch subsidieadviseurs en onderzoekers — om de minder zichtbare, maar diep menselijke aspecten van samenwerking buiten de eigen silo’s te begrijpen.
De taalbarrière die je niet verwacht
Transdisciplinaire samenwerking betekent niet alleen mensen uit verschillende vakgebieden bij elkaar brengen. Het betekent ook: leren elkaar echt te begrijpen — en dat is minder vanzelfsprekend dan het lijkt.
“Discipline is ook een taal,” zei Lianne de Jong, teamleider Interuniversitair Onderwijs binnen de EWUU Alliantie en onderwijskundig ontwerper aan de TU/e. “Als jij Nederlands spreekt en ik Frans, dan weten we dat we elkaar niet begrijpen. Maar als jij vanuit jouw expertise in communicatie spreekt en ik als ontwerper, gebruiken we misschien dezelfde woorden, maar bedoelen we totaal iets anders.”
Kevin Matson, universitair hoofddocent aan Wageningen University & Research, herkende dit: “We verwachtten verschillen in werkstijl, maar wat ons verraste was hoe taal onze samenwerking op onverwachte manieren beïnvloedde — bijvoorbeeld hoe onze moedertaal onze manier van uitdrukken, ideeën delen en de wereld begrijpen beïnvloedt.”
Deze barrières zijn subtiel, maar echt — en ze vertragen het proces, tenzij we leren ze te benoemen.
Prototyping als gedeelde taal
Sommige teams vonden creatieve manieren om deze kloof te overbruggen. “We betrokken ontwerpers om de communicatievorm te verschuiven naar het maken van prototypes, die we vervolgens met het publiek deelden om feedback te krijgen,” aldus Kevin Matson. “Dat zorgde voor heel veel communicatie.”
Fysieke of visuele representaties hielpen deelnemers om abstracte ideeën concreet te maken — en dat opende ruimte voor discussie, meningsverschillen, en uiteindelijk: helderheid.
Samenwerken met mensen die jouw ideologie niet delen
Transdisciplinaire samenwerking begint vaak met gedeelde waarden — duurzaamheid, gezondheid, rechtvaardigheid. Maar wat als partners het niet met elkaar eens zijn?
“Dan wordt het verrassend moeilijk,” zei Wilco Hazeleger, Rector Magnificus van de Universiteit Utrecht. “Maar juist daar liggen de grootste uitdagingen — en ook de meeste impact.”
Een gemeenschappelijke basis vinden met ‘ongewone’ partners vraagt om inzet — en nederigheid. “Samenwerken met je vrienden is makkelijk. Maar het echte werk begint als je het niet eens bent en toch samen verder probeert te komen.”
Studenten als aanjagers van verandering
Hoewel het programma van de EWUU Community Day de breedte van onderzoek binnen de alliantie liet zien, herinnerden verschillende deelnemers ons eraan dat de toekomst bij studenten ligt. Zij zijn niet alleen de volgende generatie onderzoekers en vernieuwers — ze staan vaak ook meer open voor nieuwe manieren van samenwerken.
“Met studenten kun je makkelijker in gesprek — en begrip en eigenaarschap rond thema’s als waterzekerheid bevorderen,” zei Catherine Sinnom, die samen met Kevin Matson het door CUCo gefinancierde project All in the same boat coördineert. “Als we blijvende veranderingen in systemen willen realiseren, moeten we jongeren de kans geven om die systemen daadwerkelijk te beïnvloeden.”
Lianne de Jong deelde een veelzeggend moment: “Een bachelorstudent die als vrijwilliger hielp tijdens het event vertelde me dat ze nog nooit van de EWUU Alliantie had gehoord. Dat is echt een wake-up call. We hebben zoveel potentie om studenten te verbinden — niet alleen informeren, maar hen vanaf het begin actief betrekken bij betekenisvolle, grensoverschrijdende samenwerkingen.”
Hazeleger wees ook op de kansen van gezamenlijke onderwijsprogramma’s over instellingen heen. “We hebben de mogelijkheid om samen iets nieuws te bouwen — niet alleen in onderzoek, maar ook in hoe we de volgende generatie opleiden om transdisciplinair te denken én te handelen.”
Geld spreekt — maar betekenis ook
Onderzoekers zijn pragmatisch. Dat is de ervaring van Christian Jagersma, strategisch adviseur bij UMC Utrecht en lid van het EWUU Core Team.
“Als ik een uitnodiging stuur voor een algemene informatiesessie, komt er bijna niemand opdagen,” gaf hij toe. “Maar als ik zeg: ‘Er is een subsidie van €5 miljoen en wij regelen alles — je hoeft alleen maar te komen’ — dan zitten ze er wél.”
Hij erkent dat de aantrekkingskracht van financiering misschien transactioneel lijkt, maar vaak de deur opent naar echte samenwerking. “Je brengt mensen samen rond iets concreets, en dan vinden ze altijd een gemeenschappelijke basis. Het is nooit verspilde moeite.”
Maak het onzichtbare werk zichtbaar
Een belangrijke conclusie? Transdisciplinaire samenwerking is verder ontwikkeld dan veel mensen denken — maar het gebeurt vaak onder de radar.
“Ik was verrast door hoe professioneel het veld al is,” zei Jagersma. “Maar onderzoekers weten vaak niet waar ze moeten beginnen. En maatschappelijke partners? Die vind je alleen als je al de juiste netwerken hebt.”
Zijn advies: ondersteunende professionals in onderzoek moeten meer doen om dit ecosysteem in kaart te brengen en te ondersteunen — en daar hoort ook bij dat de maatschappelijke kant van onderzoek zichtbaarder wordt gemaakt.
Bekijk de whitepaper over transdisciplinaire samenwerking.
Vooruitgang vieren, potentieel erkennen
“Transdisciplinaire samenwerking is niet nieuw voor ons als alliantie,” zei Hazeleger, “maar de EWUU Alliantie biedt nieuwe combinaties, nieuwe perspectieven. We hebben een voorsprong — en de kans om dit op een bewustere, ambitieuzere manier te doen.”
Nu de EWUU Alliantie verder groeit, is de uitdaging niet langer om samenwerking tussen disciplines te stimuleren. Het is om die samenwerking te verdiepen. Zichtbaar te maken. En duurzaam te maken.
Dat betekent:
- Ongemak en meningsverschillen omarmen
- Studenten vanaf het begin betrekken als changemakers
- Zinvolle samenwerking belonen
- En institutionele structuren bouwen die de rommeligheid van samenwerken ondersteunen — en vieren
Laten we blijven vieren wat transdisciplinaire samenwerking mogelijk maakt — ook als het moeilijk is. Juist als het moeilijk is.
Foto impressie van de dag
